Tak, ja również różne już rzeczy słyszałem, chodziło mi o prawne namiary.
Temat zainteresował mnie na tyle, że pogrzebałem trochę. Namiary prawne, które znalazłem:
1. Kodeks cywilny --- 13 lat jako granica częściowej zdolności do czynności prawnych, 18 lat jako granica pełnoletności (poniżej małoletni)
2. Kodeks rodzinny ---16 lat jako granica dla wyjścia za mąż za zgodą sądu dla kobiety (zamężna szesnastolatka jest pełnoletnia)
3. Kodeks karny --- 17 lat jako granica pełnej odpowiedzialności karnej (termin nieletni odnosi się w sprawach karnych do ludzi w wieku 13-17, młodociany 17-21)
4. Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty --- 16 lat jako granica od której wymagana jest zgoda pacjenta, a nie tylko opiekuna
5. Kodeks pracy --- 16 lat jako granica możliwości zatrudnienia (pracownik młodociany 16-18)
Pewnie jest jeszcze trochę przepisów szczegółowych.
Nie znalazłem nic o ograniczeniach dla podróży lub wymaganych zgodach. Co do samego zatrzymania małoletniego/nieletniego --- nie znalazłem nic, co by uzasadniało coś takiego. Zatrzymanie może nastąpić na wniosek sądu lub w wypadku uzasadnionego podejrzenia o popełnienie przestępstwa (w szczególnych wypadkach również wykroczenia) lub jeżeli osoba w sposób oczywisty i bezpośredni zagraża życiu, zdrowiu, mieniu lub jest nietrzeźwa. W przypadku nieletnich występuje jeszcze pojęcie "ujęcia", polegającego na doprowadzeniu na komendę i niezwłocznego przekazania rodzicom, jeśli nie występują przesłanki do zatrzymania. Ujęcie podjęte w celu zapobiegania demoralizacji (ucieczka z domu jest objawem demoralizacji zgodnie z ustawą o postępowaniu w sprawach nieletnich) może być chyba użyte w stosunku do nieletniego odbywającego samodzielną podróż bez pozwolenia, ale nigdzie wprost czegoś takiego napisanego w ustawach nie znalazłem --- to tylko domysły na podstawie dokumentów szkoleniowych dla policji, różnych niepopartych odnośnikami do podstawy prawnej opisów na stronach policji i dyskusjach na forach prawnych. Ponieważ pojęcie "ujęcia" występuje razem z terminem "nieletni", to można się zastanawiać, czy dotyczy ono siedemnastolatków, czy nie, gdyż termin "nieletni" dotyczy różnych zakresów wiekowych, w zależności od ustawy czy klasy zdarzeń z nim związanych.
Oczywiście, zawsze należy pamiętać --- prawo sobie, a praktyka sobie. Konstytucja mówi wyraźnie, że zakazuje się ekstradycji obywatela polskiego, a na podstawie europejskiego nakazu aresztowania już sporo Polaków zostało wydanych obcym państwom (i ekstradycje takie miały miejsce również zanim utraciliśmy suwerenność na rzecz UE). O szopce z Trybunałem Konstytucyjnym pochylającym się z troską nad tym problemem nie będę się rozwodził.
